Hàng năm, trong những ngày còn nguyên dư âm của Tết Nguyên đán, hương sắc mùa xuân vẫn còn ngập đất trời, đông đảo người dân quận Hải An lại náo nức chuẩn bị lễ hội Từ Lương Xâm, tưởng nhớ công lao của người Anh hùng dân tộc Đức Vương Ngô Quyền. Đây cũng là lễ hội lớn nhất của quận Hải An, là lễ hội duy nhất khiến hầu hết người dân địa phương sẵn sàng gác bỏ mọi bộn bề của cá nhân, gia đình để tham gia.
Di tích lịch sử Từ Lương Xâm là một trong “tứ linh từ” nổi tiếng của vùng đất An Dương cổ, nay thuộc phường Nam Hải, quận Hải An. Đây là một trong những “linh từ” nổi tiếng, được suy tôn là “Từ Cả” – nơi đứng đầu phụng thờ Đức Vương Ngô Quyền lãnh đạo quân dân nước ta giành chiến thắng trong trận chiến Bạch Đằng lịch sử năm 938.
Di tích được xây dựng trên khu đất vốn là nơi Ngô Quyền cùng các tướng lĩnh đắp thành vành kiệu và đóng đại bản doanh tiền phương, chiến thắng quân Nam Hán năm 938. Hiện nay, Từ Lương Xâm còn lưu giữ được nhiều cổ vật quý như: câu đối, bức đại tự, 45 sắc phong, cọc Bạch Đằng năm 938. Từ Lương Xâm được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia ngày 12.12.1986.
Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm năm 2024, kỷ niệm 1086 năm chiến thắng Bạch Đằng và 1080 năm ngày mất của Đức Vương Ngô Quyền sẽ được quận Hải An tổ chức từ ngày 22/02/2024 đến ngày 26/02/2024 (tức ngày 13 đến ngày 17 tháng Giêng năm Giáp Thìn). Mọi công tác chuẩn bị cho lễ hội đã được địa phương chuẩn bị rất chu đáo, trang trọng.
Sau phần lễ khai mạc: các hoạt động phần hội sẽ diễn ra trong 3 ngày từ chiều ngày 24/2 đến hết ngày 27/2 (tức ngày 15,16,17 tháng Giêng năm Giáp Thìn) với các hoạt động thể thao như: bóng chuyền, kéo co, nhẩy bao bố, cờ tướng; các trò chơi dân gian: bịp mắt bắt dê, bịp mắt đập niêu, hội thi chim chào mào hót, viết thư pháp và đêm văn nghệ do đoàn chèo Hải Phòng biểu diễn vào 19h30 ngày 24/2 tức ngày 15 tháng Giêng năm Giáp Thìn với nhiều tiết mục văn nghệ, các tiết mục biểu diễn ca múa nhạc của dân tộc tái hiện lại chiến thắng Bạch Đằng lẫy lừng Ngô Quyền.
Lễ hội Từ Lương Xâm mang giá trị lịch sử, là bức tranh giá trị văn hóa, chứa đựng các loại hình văn hóa phi vật thể từ ngữ văn truyền khẩu đến nghệ thuật trình diễn. Lễ hội còn là sự tổng hợp của các tập quán xã hội và tín ngưỡng, các tri thức dân gian. Lễ hội được tổ chức hàng năm nhằm tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của Đức Vua Ngô Quyền và các bậc tiền nhân trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước, cũng là dịp để thể hiện tinh thần thượng võ, hun đúc lòng yêu nước, ý chí độc lập, tự cường cho các thế hệ mai sau.
Dưới đây là một số hình ảnh của lễ hội: